Meade ETX-70AT Junior Instruction Manual page 311

R R y y s s . . 3 3 3 3 : : Jowisz i jego
4 największe satelity.
Każdej nocy,
księżyce te można
obserwować w innych
położe-niach.
R R y y s s . . 3 3 4 4 : : Saturn posi-
ada najbardziej rozbu-
dowany pierścień w
całym Układzie
Słonecznym.
R R y y s s . . 3 3 5 5 : : Plejady to
jedna z najbardziej
widowiskowych gro-
mad otwartych.
34 Podstawy astronomii
P P l l a a n n e e t t y y
Planety zmieniają swoje położenie na niebie ponieważ krążą one wokół Słońca. Aby zlokalizować plan-
etę danego dnia czy miesiąca, trzeba poszukać danych w miesięcznikach astronomicznych, takich jak
Sky & Telescope lub Astronomy . Poniżej podano opis planet najlepiej nadających się do oglądania
przez teleskop ETX.
W W e e n n u u s s ma średnicę wynoszącą 9/10 średnicy Ziemi. W trakcie jak Wenus okrąża Słońce, obserwa-
torzy mogą obserwować jej fazy (nów, kwadry i pełnię) podobnie jak to jest przy Księżycu. Tarcza
Wenus wydaje się biała, ponieważ promienie słoneczne odbijają się od gęstej powłoki chmur, która
całkowicie zakrywa szczegóły powierzchni planety.
M M a a r r s s ma około połowy średnicy Ziemi i wygląda przez teleskop jak mała czerwono-pomarań-czowa tar-
cza. Czasem jest możliwe dostrzeżenie nieco bieli na jednej z polarnych czap lodowych. Mniej więcej
co dwa lata, kiedy Mars na swej orbicie znajduje się najbliżej Ziemi, można na powierzchni planety
dojrzeć dodatkowe szczegóły i kolory.
J J o o w w i i s s z z jest największą planeta w układzie słonecznym i ma średnicę 11 razy większą od ziemskiej.
Planeta wygląda jak tarcza z ciemnymi smugami na powierzchni. Te smugi są to pasma chmur w atmos-
ferze. Cztery z 16 księżyców Jowisza (Io, Europa, Ganimed i Callisto) można dostrzec jako punkty świ-
etlne podobne do gwiazd nawet przy najsłabszym powiększeniu (r r y y s s . . 3 3 3 3 ). Ponieważ okrążają one Jow-
isza, to danej nocy może być widoczna różna ich ilość.
S S a a t t u u r r n n ma średnicę 9 razy większą od średnicy ziemskiej i wygląda jak mała okrągła tarcza z pierś-
cieniami wystającymi po obu stronach (r r y y s s . . 3 3 4 4 ). W 1610 roku Galileusz jako pierwszy człowiek, który
obserwował Saturna przez teleskop nie rozumiał, że to co widzi, są to pierścienie. Zamiast tego sądz-
ił, że Saturn ma „uszy". Pierścienie Saturna składają się z miliardów cząsteczek lodu o wielkościach
wahających się od drobiny pyłu do rozmiarów budynku. Niekiedy, przez teleskop ETX można zaobser-
wować największą z przerw między pierścieniami, zwaną przerwą Cassiniego. Widziany jest także
największy z 18 księżyców Saturna, Tytan.
O O b b i i e e k k t t y y z z g g ł ł ę ę b b o o k k i i e e g g o o k k o o s s m m o o s s u u
Można skorzystać z atlasów gwiazd dla zlokalizowania gwiazdozbiorów, pojedynczych gwiazd i innych
obiektów. Przykłady takich obiektów podane są niżej:
G G w w i i a a z z d d y y są to duże ciała gazowe, które świecą samodzielnie dzięki reakcjom syntezy termojądrowej
zachodzącej w ich wnętrzu. Skutkiem ich olbrzymich odległości od naszego układu słonecznego,
wszystkie gwiazdy wydają się być jedynie punktami świetlnymi, niezależnie od ich rzeczywistych
wielkości fizycznych i siły użytego teleskopu.
M M g g ł ł a a w w i i c c e e są to rozległe chmury gazu i pyłu międzygwiezdnego, gdzie formują się gwiazdy. Najbardziej
imponującą z nich jest Wielka Mgławica w Orionie (M42), rozmyty obiekt, który jawi się jako słaby,
szary obłoczek. M42 znajduje się 1600 lat świetlnych od Ziemi.
G G r r o o m m a a d d y y są to luźne zgrupowania młodych gwiazd niedawno uformowane z tej samej rozproszonej
mgławicy. Taką otwartą gromadą są Plejady odległe o 410 lat świetlnych (r r y y s s . . 3 3 5 5 ). Przez teleskop ETX-
70AT widoczne są w niej liczne gwiazdy.
G G w w i i a a z z d d o o z z b b i i o o r r y y są to duże konfiguracje gwiazd, które były uważane przez starożytnych za wyobrażenie
przedmiotów, zwierząt, ludzi i bogów. Te konfiguracje są za duże, aby mogły być obserwowane przez
teleskop. Aby poznać gwiazdozbiory, należy rozpocząć od łatwych zgrupowań gwiazd, takich jak Wiel-
ki Wóz w gwiazdozbiorze Wielkiej Niedźwiedzicy. Następnie, korzystając z atlasu gwiazd, można dalej
badać niebo.
G G a a l l a a k k t t y y k k i i są to olbrzymie skupiska gwiazd, mgławic i gromad gwiazd powiązanych ze sobą siłami graw-
itacji. Najpowszechniejszym kształtem jest układ spiralny (taki jak nasza Mleczna Droga), ale występu-
ją także eliptyczne i nawet nieregularne. Mgławica Andromedy (M31) jest najbliższą nam galaktyką spi-
ralną. Widok jej jest rozmyty i soczewkowaty. Znajduje się ona 2,2 mln lat świetlnych od nas i leży w
gwiazdozbiorze Andromedy znajdującym się pomiędzy dużym „W" Kasjopei i wielkim kwadratem
Pegaza.